Οι κύστεις των ωοθηκών είναι «σάκοι» με υγρό οι οποίοι εντοπίζονται μέσα ή πάνω στις ωοθήκες. Ενώ τα ωοθηλάκια που απελευθερώνονται κάθε μήνα έχουν συνήθως διάμετρο 2 με 3 εκατοστά, οι κύστεις έχουν διάμετρο άνω των 3 εκατοστών. Μια κύστη μπορεί να περιέχει μόνο υγρό ή και στερεά στοιχεία, πυκνό υγρό, αίμα κ.α. Κύστεις μπορεί να εμφανιστούν είτε στη μια μόνο ωοθήκη είτε και στις δυο και είναι συνήθως καλοήθεις.
Κύστεις τέτοιας μορφής μπορούν να παρουσιαστούν σε οποιαδήποτε ηλικία της γυναίκες και ενδέχεται να συνοδεύονται και από τα εξής συμπτώματα:
Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι απαραίτητο ότι μια γυναίκα θα βιώσει συμπτώματα οπότε τις περισσότερες φορές δε γνωρίζει για την ύπαρξη των κύστεων. Στην περίπτωση που μια κύστη υποστεί ρήξη τότε μπορεί να υπάρξει ξαφνικός έντονος πόνος.
Στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση συνήθως τα αίτια εμφάνισης κύστεων εστιάζονται στα εξής σημεία:
Στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση (δηλαδή την απουσία περιόδου για πάνω από ένα έτος) υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών. Ιδίως για τις γυναίκες οι οποίες έχουν γενετική προδιάθεση ή ιστορικό άλλων μορφών καρκίνου αυξάνεται ελαφρώς η πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου των ωοθηκών, αν και αυτό δεν οδηγεί συχνά στην εμφάνιση κύστεων στις ωοθήκες. Θα πρέπει να γίνουν ενδελεχείς εξετάσεις ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα καρκίνου και να παρακολουθούνται οι κύστεις και στο πέρασμα του χρόνου.
Αρκετές φορές οι κύστεις στις ωοθήκες μπορούν να διαγνωστούν κατά την πυελική εξέταση. Συνήθως απαιτούνται απεικονιστικές εξετάσεις (συνηθέστερα υπερηχογράφημα και σπανιότερα αξονική ή μαγνητική τομογραφία) για να εξακριβωθεί το μέγεθος, η θέση και η μορφολογία της κύστης. Συστήνονται επίσης και αιματολογικές εξετάσεις, ενώ είναι σημαντικό να αποκλειστεί το ενδεχόμενο εγκυμοσύνης. Στην περίπτωση που οι ιατροί θέλουν να ερευνήσουν το ενδεχόμενο ύπαρξης καρκίνου των ωοθηκών, συστήνεται η μέτρηση αντιγόνου καρκίνου 125 (CA 125). Σε κάθε περίπτωση οι απεικονιστικές και οι αιματολογικές εξετάσεις σε συνδυασμό μπορούν να απαντήσουν στο αν πρόκειται για καλοήθη ή κακοήθη κύστη και οι ιατροί να προτείνουν την ανάλογη θεραπεία.
Στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση είναι πιο πιθανό να υποχωρήσουν οι κύστεις εντός λίγων μηνών χωρίς να χρειαστεί κάποια παρέμβαση. Σημαντικό είναι οι γυναίκες με κύστεις ωοθηκών να κάνουν συχνό επανέλεγχο σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού. Ορισμένες φορές η λήψη ορμονών ή αντισυλληπτικών χαπιών συμβάλει στο να μην αναπτύσσονται άλλες κύστεις στις ωοθήκες.
Στην περίπτωση που οι κύστεις αυξάνονται σε μέγεθος, αλλάζουν μορφολογία ή προκαλούν δυσμενή συμπτώματα εξετάζεται η χειρουργική αφαίρεση της κύστης ή της ωοθήκης. Το ίδιο ισχύει σε περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία καρκίνου σε συνδυασμό με τη λήψη ιστορικού. Στις περιπτώσεις ύπαρξης κακοήθειας θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι η ύπαρξη τέτοιας μορφής κύστης μπορεί να οδηγήσει σε εξάπλωση του καρκίνου: ενδεχομένως να πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά αι γύρω ιστοί. Η αφαίρεση κύστης ή περισσότερων κύστεων μπορεί να γίνει σε κάποιες περιπτώσεις και λαπαροσκοπικά με μικρότερη ταλαιπωρία και χρόνο ανάρρωσης.
Ένα σημαντικό μέρος της φροντίδας για τη γονιμότητα είναι ο εντοπισμός της υπογονιμότητας...
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος θεραπείας της γονιμότητας...
Η μικρογονιμοποίηση, ICSI ή ενδοκυτταροπλασμική έγχυση σπέρματος...
